{"id":2431,"date":"2021-01-11T21:30:20","date_gmt":"2021-01-11T18:30:20","guid":{"rendered":"https:\/\/gorkemkoc.net\/?p=2431"},"modified":"2023-11-11T22:35:25","modified_gmt":"2023-11-11T19:35:25","slug":"elma","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/gorkemkoc.net\/elma\/","title":{"rendered":"Elma"},"content":{"rendered":"\n

Elma d\u00fcnyan\u0131n d\u00f6rt bir yan\u0131nda yeti\u015ftirilebilen, bir\u00e7ok k\u00fclt\u00fcrde yeri olan bir meyvedir. Ancak elma art\u0131k bir meyveden fazlas\u0131 olmu\u015f durumda. Bu konuyu asl\u0131nda bir s\u00fcredir d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcyorum. Her ne kadar a\u015fa\u011f\u0131da yaz\u0131lan ba\u015fl\u0131klarda ilk olarak akla elma gelse de baz\u0131lar\u0131n\u0131n elma ile alakas\u0131 bile yoktur. \u0130lgi \u00e7ekici yan\u0131 da budur i\u015fte. Elma ile yak\u0131ndan uzaktan alakas\u0131 olmayan bir olay, bir hikaye veya bir inan\u0131\u015f nas\u0131l olur da elma ile \u00f6zde\u015fle\u015febilir? Dahas\u0131, nas\u0131l olur da bu olaylar d\u00fcnyan\u0131n devrimsel de\u011fi\u015fimine yol a\u00e7ar? D\u00fcnyay\u0131 de\u011fi\u015ftiren elma m\u0131d\u0131r yoksa d\u00fcnyan\u0131n de\u011fi\u015fimi sonradan elmaya m\u0131 ba\u011flanm\u0131\u015ft\u0131r?<\/p>\n\n\n\n

Elman\u0131n Hikayesi<\/h2>\n\n\n\n

Adem ile Havva<\/h3>\n\n\n\n
\n
\n
\"\"
Lucas Cranach’\u0131n 1526 y\u0131l\u0131nda yapt\u0131\u011f\u0131 Adem ve Havva adl\u0131 tablosu Londra The Courtauld Gallery’de sergilenmektedir.<\/figcaption><\/figure>\n<\/div>\n\n\n\n
\n

\u0130lk insanlar oldu\u011fu kabul edilen Adem ile Havva’n\u0131n \u00f6ncelikle Cennet ad\u0131 verilen sonsuz g\u00fczelliklerin oldu\u011fu bir yerde yarat\u0131ld\u0131\u011f\u0131 ve Cennet bah\u00e7elerinde bulunan elmay\u0131 yedikleri, bunun sonucunda da birbirlerinin mahrem yerlerini g\u00f6rd\u00fckleri anlat\u0131l\u0131r. Elman\u0131n tanr\u0131 taraf\u0131ndan yasaklanm\u0131\u015f oldu\u011fu i\u00e7in bu yapt\u0131klar\u0131 sonucunda da D\u00fcnya’ya imtihan i\u00e7in g\u00f6nderildi\u011fi s\u00f6ylenir.<\/p>\n\n\n\n

D\u00f6rt kutsal kitab\u0131 da inceleyenler g\u00f6receklerdir ki asl\u0131nda sadece “Yasak a\u011fac\u0131n meyvesi” olarak bahsedilir. Kur’an-\u0131 Kerim A’r\u00e2f suresi 19-25. ayetlerde; Eski Ahid’de Yarat\u0131l\u0131\u015f 2 ve 3. b\u00f6l\u00fcmde bu konular ele al\u0131n\u0131r.Halk aras\u0131nda elma olarak bilinen meyvenin ad\u0131 ise bu kitaplarda verilmiyor.<\/p>\n<\/div>\n<\/div>\n\n\n\n

Isaac Newton<\/h3>\n\n\n\n

\u00dcnl\u00fc fizik\u00e7i ve hatta fizi\u011fin babas\u0131 olarak kabul edilebilecek Newton’dan bahsedildi\u011finde \u00f6ncelikle herkesin akl\u0131nda ba\u015f\u0131na elma d\u00fc\u015ft\u00fc\u011f\u00fc ve bunun \u00fczerine de “Yer\u00e7ekimi Kanunu”nu buldu\u011fu s\u00f6ylenir. S\u00f6ylenenin aksine Newton’un ba\u015f\u0131na hi\u00e7bir zaman elma d\u00fc\u015fmemi\u015ftir. Newton yapt\u0131\u011f\u0131 k\u00fctle\u00e7ekimsel \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131n\u0131 anlatabilmek i\u00e7in elma metaforunu ba\u015far\u0131l\u0131 bir \u015fekilde kullanm\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n\n\n\n

Alan Turing<\/h3>\n\n\n\n

Bilgisayar biliminin ve yapay zekan\u0131n babas\u0131 olarak bilinen Alan Turing Nazi Almanya’s\u0131n\u0131n \u00fcretti\u011fi \u015fifreleme makinesi olan Enigma’n\u0131n \u015fifrelerini \u00e7\u00f6zerek \u0130kinci D\u00fcnya Sava\u015f\u0131’n\u0131n seyrini de\u011fi\u015ftirmi\u015ftir. Mekanik bir Turing makinesi tasarlam\u0131\u015f ve \u015fifrelerin g\u00fcnler veya haftalar s\u00fcren k\u0131r\u0131lma s\u00fcrecini saatlere d\u00fc\u015f\u00fcrm\u00fc\u015ft\u00fcr.<\/p>\n\n\n\n

\"\"
Alan Turing 16 ya\u015f\u0131nda<\/figcaption><\/figure><\/div>\n\n\n\n

Alan Turing ayn\u0131 zamanda makinelerin d\u00fc\u015f\u00fcnebilirli\u011fi \u00fczerine \u00e7al\u0131\u015fm\u0131\u015f ve Turing testi ad\u0131 verilen bir methot \u00f6nermi\u015ftir. Buna g\u00f6re 2 insan ve bir makine birbirini g\u00f6rmedikleri bir ortamda teste al\u0131n\u0131r. Testi uygulayan A ki\u015fisi, denek olan B ki\u015fisine ve makineye ayn\u0131 soruyu sorar ve cevaplar\u0131n\u0131 yaz\u0131l\u0131 veya s\u00f6zel olarak al\u0131r. E\u011fer A ki\u015fisi insan ile makinenin \u00fcretti\u011fi cevaplar\u0131n hangisine ait oldu\u011funu s\u00fcrekli veya y\u00fcksek oranda tahmin edemiyorsa makine testi ge\u00e7mi\u015f say\u0131l\u0131r.<\/p>\n\n\n\n

Alan Turing, homoseks\u00fceldi ve o y\u0131llarda \u0130ngiltere’de yasal su\u00e7 olarak kabul ediliyordu. Homoseks\u00fcel oldu\u011fu ortaya \u00e7\u0131kt\u0131ktan sonra hapis cezas\u0131na \u00e7arpt\u0131r\u0131lm\u0131\u015f ve had\u0131m edilmeyi kabul edildikten sonra serbest b\u0131rak\u0131lm\u0131\u015ft\u0131. Ayr\u0131ca devlet i\u00e7in yapt\u0131\u011f\u0131 kriptoloji \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131na da son verilmi\u015fti. Alan Turing hapisten \u00e7\u0131kt\u0131ktan sonra i\u00e7ine siyan\u00fcr enjekte etti\u011fi bir elma ile hayat\u0131na son verdi. <\/p>\n\n\n\n

Alan Turing’in \u00f6l\u00fcm\u00fcnden 50 y\u0131l sonra \u0130ngiliz ba\u015fbakan\u0131 Gordon Brown \u00fcnl\u00fc matematik\u00e7iye yap\u0131lanlar\u0131n korkun\u00e7 oldu\u011funu kabul etti.Ve 2013’te Krali\u00e7e 2. Elizabeth, \u00f6l\u00fcm\u00fcn\u00fcn ard\u0131ndan Turing’e kraliyet aff\u0131 bah\u015fedip, e\u015fsiz ba\u015far\u0131lar\u0131n\u0131 onurland\u0131rd\u0131. (!)<\/p>\n\n\n\n

Alan Turing’in bu ya\u015fam\u0131n\u0131 ele alan ve ba\u015frol\u00fcnde Benedict Cumberbatch bulunan Enigma (The Imitation Game) filmini tavsiye ederim.<\/p>\n\n\n\n

Apple Firmas\u0131<\/h3>\n\n\n\n
\n
\n

Teknoloji devi Apple firmas\u0131n\u0131 bilmeyenimiz yoktur. Bilgisayar \u00fcr\u00fcnleri ile ba\u015flayan ser\u00fcveni bug\u00fcn telefon, tablet, giyilebilir teknolojiler gibi bir\u00e7ok alana yay\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. \u00d6rne\u011fin bu yaz\u0131 da bir Apple \u00fcr\u00fcn\u00fc olan MacOS i\u015fletim sistemini \u00e7al\u0131\u015ft\u0131ran bir bilgisayarda yaz\u0131ld\u0131. MacOS i\u015fletim sistemine ge\u00e7i\u015fimi ele ald\u0131\u011f\u0131m “\u0130\u015fte Hackintosh Maceram…<\/a>” adl\u0131 yaz\u0131m\u0131 da okumadan ge\u00e7meyin derim. (T\u0131klayabilirsin, yeni sekmede a\u00e7\u0131lacak \ud83d\ude42 )<\/p>\n\n\n\n

Apple firmas\u0131 1976 y\u0131l\u0131nda Jobs ve Woz taraf\u0131ndan kuruldu\u011funda yandaki g\u00f6rseldeki logoyu kullan\u0131yordu. Bir elma a\u011fac\u0131 alt\u0131nda oturan elinde ka\u011f\u0131tlar bulunan uzun sa\u00e7l\u0131 bir adam. Evet evet tam da \u00fcst\u00fcnde d\u00fc\u015fmeye haz\u0131r bir elma var. Tan\u0131d\u0131k geldi\u011fini varsay\u0131yorum \ud83d\ude42 <\/p>\n<\/div>\n\n\n\n

\n
\"\"<\/figure>\n<\/div>\n<\/div>\n\n\n\n

Apple , kuruldu\u011fu g\u00fcnden bug\u00fcne logosunu 7 kez de\u011fi\u015ftirdi. \u0130kinci logo, g\u00fcncel logosuna \u00e7ok benzeyen g\u00f6kku\u015fa\u011f\u0131 tonlar\u0131nda bir logoydu. LGBT bireylerin tercih etti\u011fi renklere ait olmas\u0131, Alan Turing’in homoseks\u00fcel bir birey olmas\u0131na \u00e7a\u011fr\u0131\u015f\u0131m yapabilir mi acaba? <\/p>\n\n\n\n

K\u0131z\u0131l Elma<\/h3>\n\n\n\n

T\u00fcrk mitolojisinde \u00fczerine d\u00fc\u015f\u00fcnd\u00fck\u00e7e uzakla\u015fan, uzakla\u015ft\u0131k\u00e7a cazibesi artan hedef anlam\u0131nda kullan\u0131lan bir mittir. \u00d6zellikle O\u011fuz T\u00fcrkleriyle \u00f6zde\u015fle\u015fen bu ifadenin tam olarak ne zaman ve nerede ortaya \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131 bilinmiyor. Osmanl\u0131n\u0131n cihad politikas\u0131, Ziya G\u00f6kalp’in turan \u00fclk\u00fcs\u00fc de asl\u0131nda birer k\u0131z\u0131l elmad\u0131r. \u00d6zellikle yeni\u00e7erilerin motivasyonunu y\u00fcksek tutmak i\u00e7in bu imgeden yararlan\u0131l\u0131rd\u0131. <\/p>\n\n\n\n

\u00dclkemizde yapay zeka \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131 y\u00fcr\u00fcten Ertun\u00e7 Okay Ak\u00e7a, yapay zeka yaz\u0131l\u0131m\u0131n\u0131n ad\u0131n\u0131 K\u0131z\u0131l Elma anlam\u0131na gelen Almina koydu. Almina’n\u0131n instagram hesab\u0131n\u0131 takip etmek i\u00e7in buraya<\/a>, geli\u015ftirici Ertun\u00e7 Okay Ak\u00e7a’n\u0131n aktif olarak kulland\u0131\u011f\u0131 Twitter profiline g\u00f6z atmak i\u00e7in buraya t\u0131klayabilirsiniz.<\/a><\/p>\n\n\n\n

Al= K\u0131rm\u0131z\u0131<\/p>\n\n\n\n

Mina= Elma<\/p>\n\n\n\n

Di\u011fer Mitoloji ve Anlat\u0131lar<\/h3>\n\n\n\n

D\u00fcnyan\u0131n bir\u00e7ok \u00fclkesindeki mitolojik anlat\u0131larda en s\u0131k kullan\u0131lan meyve de elmad\u0131r. \u0130skandinav, Yunan, Roma, Arap-Pers mitolojilerinde elman\u0131n yeri vard\u0131r. Ayr\u0131ca \u00e7ocuk masallar\u0131nda; \u00f6rne\u011fin Pamuk Prenses ve Yedi C\u00fcceler, K\u0131rm\u0131z\u0131 Ba\u015fl\u0131kl\u0131 K\u0131z’da da gidi\u015fat\u0131 de\u011fi\u015ftiren sembol elmad\u0131r. Yine t\u00fcrk sanatlar\u0131n\u0131n bir\u00e7o\u011funda elma sembol\u00fcne yer verilmi\u015ftir.<\/p>\n\n\n\n

T\u00fcm bu elma motiflerine bak\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda elman\u0131n D\u00fcnya’y\u0131 de\u011fi\u015ftirici bir etkisi oldu\u011funu g\u00f6rmek ger\u00e7ekten \u015fa\u015f\u0131rt\u0131c\u0131 ve merak uyand\u0131r\u0131c\u0131 bir h\u00e2l al\u0131yor..<\/p>\n\n\n\n

Kaynaklar ve \u0130leri Okumalar<\/h4>\n\n\n\n

Newton’un Ba\u015f\u0131na Elma D\u00fc\u015ft\u00fc M\u00fc?:<\/span> https:\/\/teyit.org\/newtonin-basina-elma-dustu-mu<\/a><\/p>\n\n\n\n

S\u00f6ylencelerde ve Masallarda Elma Sembol\u00fc<\/span>: https:\/\/dergipark.org.tr\/en\/pub\/ataunisosbil\/issue\/34498\/421211<\/a><\/p>\n\n\n\n

K\u0131z\u0131l Elma: <\/span>https:\/\/tr.wikipedia.org\/wiki\/K%C4%B1z%C4%B1l_Elma<\/a><\/p>\n\n\n\n

Araf Suresi:<\/span> https:\/\/kuran.diyanet.gov.tr\/tefsir\/A’r%C3%A2f-suresi\/973\/19-ayet-tefsiri<\/a><\/p>\n\n\n\n

Yeni Ahit \/ Yarat\u0131l\u0131\u015f:<\/span> https:\/\/incil.info\/kitap\/gen\/2<\/a><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Elma d\u00fcnyan\u0131n d\u00f6rt bir yan\u0131nda yeti\u015ftirilebilen, bir\u00e7ok k\u00fclt\u00fcrde yeri olan bir meyvedir. Ancak elma art\u0131k bir meyveden fazlas\u0131 olmu\u015f durumda. Bu konuyu asl\u0131nda bir s\u00fcredir d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcyorum. Her ne kadar a\u015fa\u011f\u0131da yaz\u0131lan ba\u015fl\u0131klarda ilk olarak akla elma gelse de baz\u0131lar\u0131n\u0131n elma ile alakas\u0131 bile yoktur. \u0130lgi \u00e7ekici yan\u0131 da budur i\u015fte. Elma ile yak\u0131ndan uzaktan alakas\u0131 […]<\/p>\n","protected":false},"author":2,"featured_media":2445,"comment_status":"open","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[3],"tags":[],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/gorkemkoc.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/2431"}],"collection":[{"href":"https:\/\/gorkemkoc.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/gorkemkoc.net\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/gorkemkoc.net\/wp-json\/wp\/v2\/users\/2"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/gorkemkoc.net\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=2431"}],"version-history":[{"count":12,"href":"https:\/\/gorkemkoc.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/2431\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":2449,"href":"https:\/\/gorkemkoc.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/2431\/revisions\/2449"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/gorkemkoc.net\/wp-json\/wp\/v2\/media\/2445"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/gorkemkoc.net\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=2431"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/gorkemkoc.net\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=2431"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/gorkemkoc.net\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=2431"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}